Każdy z nas wie, jak ciężkie jest operowanie domowym budżetem i jak trudno czasami jest dopiąć w nim wszystko na ostatni guzik. Może to uzmysłowić ogrom wyzwania, jakie staje przed państwem w kwestii polityki budżetowej i związanych z nią prawideł. Regulacje związane z tym tematem należą do najważniejszych, z jakimi boryka się państwo i jego obywatele.
Budżet
Jeżeli chodzi o to, czym zajmuje się polityka budżetowa, to sucha definicja jest bardzo prosta. Jest to nic więcej jak regulowanie wysokości a także wzajemnych relacji pomiędzy dochodami a wydatkami z budżetu państwa. Kłopoty zaczynają się w momencie, kiedy zdajemy sobie sprawę z tego, jak bardzo jest ważna i jak ogromna liczba czynników wpływa na jej płynność. Ponadto podkreślić trzeba, że polityka budżetowa musi stać w zgodzie z wyznaczonymi przez państwo celami oraz założeniami społecznymi. Dzięki przemyślanemu budżetowi możliwe jest:
– zapewnienie rozwoju kraju,
– finansowanie określonych dziedzin gospodarki,
– zapewnienie usług publicznych,
– możliwość stworzenia państwa opiekuńczego
Rodzaje
Polityka budżetowa może przybierać różne formy. Dwa podstawowe typy noszą nazwę polityki aktywnej i pasywnej. Ta pierwsza polega na dynamicznym oddziaływaniu i wprowadzaniu zmian w budżecie w zależności od konkretnych wyzwań, jakie przed nim w danym momencie stoją. Typ pasywny z kolei opiera się na założeniu, że budżet jest wartością zmienną, więc pewne jego części składowe same z siebie reagują na konieczną aktywność gospodarczą, interwencja państwa nie jest więc konieczna. Polityka budżetowa najczęściej przypomina mieszaninę tych dwóch typów, gdyż daje to najlepsze efekty i pozwala na błyskawiczną reakcję w obliczu wszelkich kryzysów. Jest to więc żonglowanie wpływami do skarbca państwa w taki sposób, aby wydatki oraz nieodzowny dług były chociaż w przeważającej części pokrywane.
Funkcje
Polityka budżetowa, ze względu na swój szeroki zakres, posiada kilka podstawowych funkcji. Najważniejsze to te stabilizujące, redystrybutywne i alokacyjne. Podkreślić należy znaczenie funkcji stabilizacyjnej, która ma znaczenie dla makroekonomii. Oznacza to, że na niej bazują mechanizmy konieczne do zapewnienia wysokiego zatrudnienia, równowagę w kontaktach z partnerami zagranicznymi oraz stabilność cen, a co za tym idzie, stały wzrost gospodarczy. Mimo wszystko tylko wszystkie razem sprawiają, że budżet może funkcjonować, a gospodarka kraju uważana jest za godną zaufania. Funkcje te wzajemnie na siebie oddziaływają, przez co polityka budżetowa tworzy zharmonizowaną całość będącą w stanie udźwignąć potrzeby państwa i jego obywateli, którzy także, poprzez płacenie podatków, mają wpływ na jej wygląd. Od decyzji zapadających na najwyższych szczeblach władzy zależy więc los każdego z nas.
Podsumowanie
W pewnym zakresie pieniądze państwa są pieniędzmi jego mieszkańców. Już tylko ten fakt powoduje, że polityka budżetowa powinna być w obszarze zainteresowania każdego z nas. Nikt bowiem nie lub tracić kontroli nad stanem swoich finansów.
