Polityka monetarna to inaczej polityka pieniężna. Wchodzi w skład polityki gospodarczej i polega na ciągłych działaniach, które obierają za swój cel zapewnienie stabilności cen, co jest równoznaczne z niską inflacją. Dana polityka monetarna jest prowadzona przez bank centralny , bądź inną instytucję rządową, która jest upoważniona do realizacji takiej funkcji. TO odbija się głośnym echem na poziomie podaży waluty oraz na jej kurs.
Możemy określić kilka celów, które obiera sobie polityka monetarna. Głównym celem jest cel finalny. Definiowany jest jako ogólnogospodarczy. Wynika z realizacji danej polityki w kraju. Przykładem w Polsce może być otrzymanie stabilnego poziomu cen przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej rządu, jeśli nie ogranicza to oczywiście realizacji celu. Drugim i ważnym celem jest cel pośredni. Wyznacza on określoną kategorię ekonomiczną, która pozostaje w stałej relacji z celem finalnym. Tutaj za przykład może posłużyć strategia bezpośredniego celu inflacyjnego. W 2004 roku Rada Polityki Pieniężnej ustaliła konkretną wysokość owego celu inflacyjnego na 2,5 procent. Możliwe jest odchylenie do jednego punktu procentowego w górę, bądź w dół. Według tego założenia roczny wskaźnik CPI musi znajdować się jak najbliżej tej liczby.
Kolejnym celem jest cel operacyjny. Jest on zależny od celu finalnego, jak również musi odbijać się echem na celu pośrednim. Warunkuje on kontrolę stóp procentowych, kontrolę przyrostu podaży pieniądza, stabilizowanie poziomu kursu waluty, kształtowanie poziomu stóp procentowych i masy pieniądza rezerwowego. Istotną sprawą, na którą ma wpływ polityka monetarna jest działanie banku centralnego. Można tu także wyodrębnić politykę restrykcyjną, której zadaniem jest obniżenie podaży pieniądza za pomocą sprzedaży papierów wartościowych na otwartym rynku oraz podwyższenie stóp procentowych. Inną sferą jest polityka ekspansywna, zwana miękką, która jest przeciwstawną do polityki twardej, restrykcyjnej. Jej celem jest zatem zwiększanie podaży dzięki zakupowi papierów wartościowych na otwartym rynku i obniżenie stóp procentowych, a także obniżanie poziomu rezerw obowiązkowych. Główne instrumenty, którymi posługuje się polityka monetarna są tożsame z instrumentami banków centralnych. Podstawowym narzędziem jest polityka dyskontowa, operacja otwartego rynku i kontrola rezerw obowiązkowych. Polityka dyskontowa to sporadycznie stosowany instrument oddziaływania na podaż pieniądza. Chodzi o to, aby stopa dyskontowa miała ścisły związek z oprocentowaniem kredytów, które udzielane są przez bank centralny bankom komercyjnym. Polityka monetarna dyskontowa służy do określenia wielkości owych kredytów. Zmiany, które zachodzą przez stosowanie takich działań to przede wszystkim wzrost stopy dyskontowej, bądź jej zmniejszenia, a także wzrost i spadek kredytów banku centralnego. W systemach o dużym stopniu niezależności banków komercyjnych polityka dyskontowa odgrywa rolę psychologiczną. Jej częste zmiany prowadzą do obniżenia zaufania do poczynań banku. Tymczasem operacje otwartego rynku służą do regulowania wielkości pieniądza w obiegu. Polegają na zakupie, bądź sprzedaży papierów wartościowych i bonów pieniężnych, które są emitowane na własny rachunek przez bank centralny. Dzięki takiemu działaniu bank centralny wpływa na płynność i zdolność emisyjną banków komercyjnych. Tego typu operacje są skuteczne i wykorzystują możliwość regulowania podaży pieniądza. Polityka monetarna jest więc wielką machiną, która napędza ogromne inwestycje i szeroko zakrojone działania.
