Urbanista sporządza plany zagospodarowania przestrzennego. Tworzy on nowe osiedla, a nawet miasta. Prowadzi także nadzór nad rewitalizacją już istniejących obiektów architektonicznych. Zawód urbanisty to zawód o dość specyficznym charakterze: związany z administracją publiczną, bardzo interdyscyplinarny, a także wymagający umiejętności współpracy. Urbanista to znaczy ktoś, kto zajmuje się przestrzenią miejską – świadczy o tym już sama nazwa zawodu.
Wspomnieliśmy o interdyscyplinarności zawodu urbanisty. Jakie dziedziny są jego domeną? W pierwszej kolejności oczywiście architektura. Niemniej powinien także znać się na:
-
ochronie środowiska,
-
prawie,
-
historii;
-
socjologii.
Skąd taka potrzeba? Dobry urbanista realizuje projekty z myślą nie tylko o jak najlepszym czy najbardziej ekonomicznym wykorzystaniu przestrzeni. Chodzi również o to, by była to przestrzeń przyjazna dla ludzi, by odpowiadała ich skonkretyzowanym potrzebom. Koniecznym jest, by projekt był odpowiedzią na konkretne potrzeby – teoretyczny ideał się nie sprawdzi. Do tego urbanista musi także wziąć pod uwagę potrzeby środowiska.
By projekty urbanisty były udane, musi pracować z myślą nie tylko o swoich pracodawcach (niezależnie czy będzie to prywatny inwestor czy publiczna instytucja), ale przede wszystkim o interesie lokalnej społeczności. To jej bowiem mają służyć stawiane budynki i przestrzeń wokół nich. Musi być funkcjonalna i odpowiadająca ich potrzebom. Trzeba uwzględnić kwestie użyteczności przestrzeni, ale także znaleźć w przestrzeni miejsce na konieczny relaks mieszkańców.
Z tego samego powodu ważne są kwestie estetyczne. Budynki i cała przestrzeń wokół powinny być zharmonizowane. Ludzie powinni dobrze czuć się w tej przestrzeni, umieć wypoczywać w terenie, gdzie mieszkają i pracują. Tworząc nowy projekt trzeba uwzględnić jego otoczenie i wpasować się w daną przestrzeń, jej styl i charakter.
Celem urbanisty jest także uwzględnienie miejsca dla przestrzeni zielonej w mieście. Musi on brać pod uwagę potrzebę ochrony środowiska. Ignorowanie tej kwestii jest niedopuszczalne, zwłaszcza, że jesteśmy zobowiązani przestrzegać coraz większe ilości norm środowiskowych nie bez powodu narzucanych nam przez Unię Europejską.
Przed urbanistami powstają wciąż nowe wyzwania, nowe miasta, więcej ludzi, więcej samochodów. Wraz ze zmieniającymi się dynamicznie potrzebami miast, zmieniają się również wymogi odnośnie projektów zagospodarowania przestrzennego. Dlatego urbanista to osoba wciąż się ucząca, wciąż na nowo i w sposób lepszy odpowiadająca nowoczesnym potrzebom mieszkańców miast.
Pracownik spełniający te wymogi, pamiętając wciąż, że jego celem jest służenie ludziom, musi być też odporny na naciski z zewnątrz. By wzmocnić tę odporność, powinien mieć odpowiednie zarobki. Z tym jest jednak ciężko, zwłaszcza w instytucjach publicznych, gdzie rozpoczynający pracę urbanista będzie zarabiał pieniądze zbliżone do najniższej krajowej. Więcej może zarabiać dopiero po uzyskaniu stosownego doświadczenia oraz w prywatnych firmach w dużych miastach.